ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြ အပါအ၀င္ ကမၻာတ၀န္းက
ေနရပ္ရင္း စြန္႔ခြာလာၾကရတဲ့ ဒုကၡသည္အေရးဟာ
စုိးရိမ္စရာ ေကာင္းေနတုန္းပဲလုိ႔ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ
မဟာမင္းႀကီးက ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။
ဒီလုိပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပဋိပကၡေတြ ရွိေနဆဲ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ ျပႆနာေတြ ဆက္လက္ ႀကံဳေနရမယ့္ အလားအလာေတြကလည္း ရွိေနဆဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြကုိ အကူအညီ ေပးေနသူေတြက ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ ဆက္သြယ္ စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
လာမယ့္ ဇြန္လ ၂၀ ရက္ေန႔မွာ က်ေရာက္မယ့္ ကမၻာ့ဒုကၡသည္မ်ားေန႔ အထိမ္းအမွတ္ေန႔ အႀကိဳအျဖစ္ ေပးပုိ႔တဲ့ သ၀ဏ္လႊာထဲမွာ UNHCR ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး အန္တုိနီယို ဂူတဲရက္စ္ (Antonio Guterres) က အခုလုိ ေျပာၾကားလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္အတြင္းက ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေျခအေနနဲ႔ မႏွစ္က အေျခအေနေတြ ႏႈိင္းယွဥ္ၿပီး မစၥတာ ဂူတဲရက္စ္က အခုလုိ ေျပာပါတယ္။
“လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း သန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ႏွစ္စဥ္ ကုိယ့္သေဘာနဲ႔ကုိယ္ ေနရပ္ ျပန္ႏုိင္ခဲ့ၾကေပမဲ့ အာဖဂန္၊ ကြန္ဂုိ စတဲ့ႏုိင္ငံေတြမွာ ပဋိပကၡေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ မႏွစ္ကေတာ့ အဲဒီ အေရအတြက္ထက္ ၄ ပုံ တပုံေလာက္ပဲ ေနရပ္ျပန္ႏုိင္တာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါဟာ အႏွစ္ ၂၀ အတြင္း အေရအတြက္ အေနနဲ႔ အနည္းဆုံး ျဖစ္ပါတယ္။”
ကုိယ့္သေဘာနဲ႔ကုိယ္ ေနရပ္ျပန္ဖုိ႔ အခြင့္အလမ္းေတြ နည္းခဲ့ေပမဲ့ သူတုိ႔ကုိ ကူညီႏုိင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြကုိ UNHCR အေနနဲ႔ အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးစားေနၿပီး မႏွစ္က ဒုကၡသည္ ၁၂၀,၀၀၀ ေက်ာ္ဟာ သူတုိ႔ ခုိလႈံေနၾကတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံေတြကေန ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီး ႏုိင္ငံေတြကုိ ေရႊ႕ေျပာင္း ေနထုိင္ခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ မစၥတာ ဂူတဲရက္စ္က ေျပာပါတယ္။
ဒီေန႔ေခတ္ ဒုကၡသည္ေတြဟာ အရင္ကလုိ လူသူမနီးတဲ့ ေတာထဲမွာ ေနထုိင္ေနၾကေတာ့တာ မဟုတ္ဘဲ ၿမိဳ႕ျပေတြမွာ ေဒသခံ လူထုေတြနဲ႔အတူ ေရာယွက္ ေနထုိင္ေနၾကတာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခားသား မုန္းတီးေရး၊ လူမ်ဳိးေရးခြဲျခားမႈ စတဲ့ အယူအဆေတြနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြအေပၚ နားလည္မႈ လြဲေနတာေတြကုိ အထူးအေလးထား တုိက္ထုတ္ပစ္ဖုိ႔ လုိတယ္လုိ႔ မစၥတာ ဂူတဲရက္စ္က ေျပာပါတယ္။
ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ရွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေျခအေနဟာလည္း တုိးတက္ ေကာင္းမြန္မႈ မရွိပါဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္တုန္းက အေျခအေနနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္လုိက္ရင္ အေျခအေနေတြဟာ တုိးတက္ ေကာင္းမြန္မလာဘဲ ဒီအတုိင္း ရွိေနတာကုိ ေတြ႕ရတယ္လုိ႔ ထုိင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသက ဒုကၡသည္ေတြကုိ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေပးေနတဲ့ TBBC ထုိင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသ Consortium အဖြဲ႕က ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ဂ်က္ ဒန္းဖုိ႔ဒ္ (Jack Dunford) က ေျပာပါတယ္။
“ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး အစီအစဥ္နဲ႔ တျခားတုိင္းျပည္ေတြကုိ တလမွာ ဒုကၡသည္ ၁,၀၀၀ ေလာက္ ပုံမွန္ထြက္ေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စခန္းထဲမွာ ကေလးငယ္ေတြ ထပ္ေမြးတာနဲ႔ ေနာက္ အသစ္ေရာက္လာၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ျပန္ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္လုိက္ရင္ ၀င္တာနဲ႔ ထြက္တာက အတူတူေလာက္ပါပဲ၊ ေျပာင္းလဲမႈ သိပ္မရွိလွပါဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း အေျခအေနေတြက အေျပာင္းအလဲ မရွိဘဲ ဒီအတုိင္းလုိပါပဲ။ NGO ေတြကလည္း တတ္ႏုိင္သေလာက္ အေျခခံ လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ ကူညီေနၾကတုန္းပါပဲ။”
ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲက တတ္သိပညာရွင္ေတြ၊ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမေတြ ထြက္ခြာသြားၾကတာကေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ႀကီးမားတဲ့ ဆုံး႐ႈံးမႈ ျဖစ္တယ္လုိ႔ မစၥတာ ဒန္းဖုိ႔ဒ္က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အခုႏွစ္အတြင္း စစ္အစုိးရက ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပဖုိ႔ စီစဥ္ေနတာေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပ ၿပီးစီးသြားရင္ အေျခအေနေတြဟာ တုိးတက္ေကာင္းမြန္ လာႏုိင္ပါသလား ဆုိတဲ့ အေပၚမွာေတာ့ သူက သံသယ ရွိေနပါတယ္။
“အေျခအေနေတြ တုိးတက္ ေကာင္းမြန္လာမယ္၊ ဒီမုိကေရစီ ေပၚထြန္းလာမယ္လုိ႔ လူတုိင္းက ေမွ်ာ္လင့္ၾကတာပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ အေျခအေနေတြ ဒီထက္ တုိးတက္ ေကာင္းမြန္လာမယ္လုိ႔ မထင္ပါဘူးဗ်ာ။”
ျမင္ႏုိင္တဲ့ အနာဂတ္တခုမွာ အေျခအေနေတြ တုိးတက္ ေကာင္းမြန္လာမယ္လုိ႔ မထင္တဲ့အျပင္ ေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပုိင္း အေျခအေနေတြဟာ ပုိၿပီး စုိးရိမ္ရမယ့္ အေနအထားဘက္ကုိ ဦးတည္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ဒုကၡသည္ေတြက ျမင္ေနၾကပါတယ္။
“ဒုကၡသည္ေတြ အေနနဲ႔လည္း စုိးရိမ္ၾကတာေပါ့ဗ်ာ။ သူတုိ႔အတြက္ စုိးရိမ္စရာ အေၾကာင္း ၂ ခု ရွိပါတယ္။ တခုက ကဲ ျမန္မာျပည္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ၿပီးသြားၿပီျဖစ္လုိ႔ အေျခအေနေတြ အားလုံး ေကာင္းသြားၿပီဆုိၿပီး သူတုိ႔ကုိ ေနရပ္ျပန္ပုိ႔မလားဆုိတဲ့ စုိးရိမ္မႈ၊ ေနာက္တခုကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ေတြကုိ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းက လက္ခံလုိက္ၿပီး ဒုကၡသည္ေတြကုိ ေပးေနတဲ့ အကူအညီေတြ ရပ္ပစ္လုိက္မွာကုိ စုိးရိမ္ေနၾကတာပါ။”
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ပဋိပကၡနဲ႔ မတည္ၿငိမ္မႈေတြ ဆက္လက္ ျဖစ္ေပၚေနဆဲမုိ႔ ဒုကၡသည္ေတြ ကုိယ္တုိင္က သူတုိ႔ အနာဂတ္အတြက္ အခုလုိ စုိးရိမ္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚေနသလုိပဲ သူတုိ႔ကုိ အကူအညီ ေပးေနၾကတဲ့ NGO နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းေတြကလည္း သူတုိ႔ကုိ ဘယ္လုိ ဆက္ၿပီး အကူအညီေတြ ေပးႏုိင္မလဲ ဆုိတဲ့အေပၚ စုိးရိမ္ပူပန္မႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အေၾကာင္း ဂ်က္ ဒန္းဖုိ႔ဒ္က ေျပာပါတယ္။
ကမၻာ့ ဒုကၡသည္ အမ်ားဆုံး ၁၀ ႏုိင္ငံ စာရင္းထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အဆင့္ ၅ မွာ ရွိေနၿပီး အာရွ၊ ပစိဖိတ္ ေဒသအတြက္ ဒုကၡသည္အမ်ားစု အထက္ဆုံး ေနရာဟာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဇြန္လ ၂၀ ရက္ေန႔ က်ေရာက္မယ့္ ဒုကၡသည္မ်ားေန႔ အႀကိဳအျဖစ္နဲ႔ ဒီကေန႔ ထုတ္ျပန္တဲ့ ကမၻာ့ ဒုကၡသည္ အေျချပ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
No comments:
Post a Comment