နယူးေဒလီ (မဇၩိမ)။ ။ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန အလြန္အမင္း `စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ဖြယ္´ အေျခအေန ရွိေနေသးသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေနာက္ထပ္တႀကိမ္ အလည္အပတ္ သြားေရာက္ဦးမည္ဟု ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကၽြမ္းက်င္သူက ယမန္ေန႔က ေၾကညာ လိုက္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနသည္ `စနစ္တက် ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားျဖင့္ က်ယ္ျပန္႔စြာ ျဖစ္ပြားဆဲရွိကာ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ဖြယ္ အေျခအေန´ တြင္ပင္ ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္အစီရင္ခံေနသူ ကုလသံတမန္ မစၥတာ ေတာမတ္စ္ အိုေဂ် ကြင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ၌ ေျပာခဲ့သည္။ ေနာက္တႀကိမ္ ျမန္မာႏို္င္ငံသို႔ ႏိုဝင္ဘာလကုန္တြင္ သြားေရာက္ဦးမည္ဟုလည္း သူက ေၾကညာ ခဲ့သည္။
''လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ စနစ္တက်နဲ႔ အက်ယ္အျပန္႔ ျဖစ္ေနတဲ့အေပၚ တာဝန္ယူဖို႔၊ တာဝန္ခံဖို႔ ကိစၥေတြကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ က်ေနာ္ ျမန္မာအစိုးရကို တိုက္တြန္းပါတယ္'' ဟု အဆိုပါ အာဂ်င္တီးနားလူမ်ဳိး ဥပေဒပညာရွင္ျဖစ္သူ သူက ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနသည္ `စနစ္တက် ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားျဖင့္ က်ယ္ျပန္႔စြာ ျဖစ္ပြားဆဲရွိကာ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ဖြယ္ အေျခအေန´ တြင္ပင္ ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္အစီရင္ခံေနသူ ကုလသံတမန္ မစၥတာ ေတာမတ္စ္ အိုေဂ် ကြင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ၌ ေျပာခဲ့သည္။ ေနာက္တႀကိမ္ ျမန္မာႏို္င္ငံသို႔ ႏိုဝင္ဘာလကုန္တြင္ သြားေရာက္ဦးမည္ဟုလည္း သူက ေၾကညာ ခဲ့သည္။
''လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ စနစ္တက်နဲ႔ အက်ယ္အျပန္႔ ျဖစ္ေနတဲ့အေပၚ တာဝန္ယူဖို႔၊ တာဝန္ခံဖို႔ ကိစၥေတြကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ က်ေနာ္ ျမန္မာအစိုးရကို တိုက္တြန္းပါတယ္'' ဟု အဆိုပါ အာဂ်င္တီးနားလူမ်ဳိး ဥပေဒပညာရွင္ျဖစ္သူ သူက ေျပာသည္။
ႏိုဘယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလံုးကို ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ပါဝင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ မတိုင္မီ ျပန္လႊတ္ေပးရန္လည္း သူက စစ္အစိုးရကို ေတာင္းဆို လိုက္သည္။
''ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ လြတ္လပ္မွ်တဖို႔ လိုတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေဟာေျပာခြင့္၊ လႈပ္ရွားခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ သင္းပင္းဖြဲ႔စည္းခြင့္ စတာေတြကို ႏိုင္ငံတြင္းမွာ အာမခံခ်က္ေပးဖို႔ လိုတယ္လို႔လည္း က်ေနာ္ အစိုးရကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူ အားလံုးကို ေရြးေကာက္ပြဲေတြ မတိုင္မီ လႊတ္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္'' ဟု မစၥတာ ကြင္တားနားက နယူးေယာက္တြင္ က်င္းပေသာ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ၌ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယမန္ေန႔ အေစာပိုင္းကလည္း အထူးသံတမန္ႀကီးက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တရားစီရင္ေရးစနစ္သည္ လြတ္လပ္မႈ မရွိဘဲ၊ စနစ္တက် က်ယ္ျပန္႔စြာ ခ်ဳိးေဖာက္သူတို႔ ျပစ္ဒဏ္မခံရျခင္း စသည့္ အေထာက္အထားမ်ားကို အမ်ားအျပား ေတြ႔ရေၾကာင္းႏွင့္ ကုလအေထြေထြညီလာခံတြင္ လူမႈေရးႏွင့္ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ႏွင့္ဆိုင္သည့္ ျပႆနာမ်ားကို ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းေပးေနသည့္ တတိယ ေကာ္မတီေရွ႕ေမွာက္၌ အသိေပး ေျပာၾကားခဲ့ေသးသည္။
တိုင္းျပည္တြင္းရွိ ဥပေဒေရးရာ ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္း ကိုင္တြယ္ႏိုင္ရန္အတြက္ တရားစီရင္ေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ား ရယူရန္လည္း စစ္အစိုးရကို ကြင္တာနားက တိုက္တြန္းခဲ့သည္။ ဤသို႔ တရားစီရင္ေရး လြတ္လပ္ခြင့္မရွိဘဲ သူတို႔၏ အဆင့္ ၇ ဆင့္ပါ ဒီမိုကေရစီသုိ႔ သြားရာလမ္းျပေျမပံုသည္ ျပည့္စံုမႈရွိမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း သူက အေၾကာင္းျပခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ ဦးေသာင္းထြန္းကမူ ကုလအထူးသံတမန္၏ အစီရင္ခံစာသည္ `ဓမၼဓိ႒ာန္မက်ေၾကာင္း´ ႏွင့္ ကုလအထူးသံႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လိုသည့္ စစ္အစိုးရ၏ ဆႏၵကို လံုးဝ အသိအမွတ္မျပဳဘဲ အစိုးရ ဆန္႔က်င္ေရးအဖြဲ႔မ်ား၏ ေျပာဆုိခ်က္မ်ားကိုသာ ထည့္သြင္း စဥ္းစားခဲ့ေၾကာင္း တတိယ ေကာ္မတီ၌ ေျပာခဲ့သည္။
''ျပည္ပေရာက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြ ဒီအစီရင္ခံစာမွာ ပါဝင္ေနတာဟာ ဝမ္းနည္းစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုစြပ္စြဲခ်က္ေတြကို တစိုးတစိေလးမွ်ေလာက္သာ ထည့္သြင္း စဥ္းစားသင့္တာ ျဖစ္ပါတယ္'' ဟု ဦးေသာင္းထြန္းက ေျပာဆိုခဲ့သည္။
သူက ဆက္ၿပီး ''အစီရင္ခံစာဟာ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္စရာ၊ စိတ္ပ်က္စရာပါ။ စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ တသီးပုဂၢလေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ေျပာၾကားခ်က္ေတြကိုပဲ အဓိက အားျပဳထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ တိုးတက္လာေအာင္ လုပ္ရမယ့္အစား၊ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈေတြ လုပ္ရမယ့္အစား အခုလို လုပ္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္'' ဟု ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တရားစီရင္ေရး စနစ္ႏွင့္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားအေပၚ အထူးသံတမန္က ေဝဖန္ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္း အတြက္လည္း အလြန္ပင္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ရေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာခဲ့သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကို စီစဥ္ထားသည့္အတိုင္း က်င္းပႏုိင္ရန္ စနစ္တက် လုပ္ေဆာင္လ်က္ ရွိေၾကာင္းႏွင့္ အဆုိပါ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား လြတ္လပ္မွ်တစြာ က်င္းပမည္ကို သံသယရွိစရာ မလုိေၾကာင္း သူက အေလးေပး ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးသံတမန္အျဖစ္ ခန္႔အပ္ခံရၿပီးကတည္းက မစၥတာ ကြင္တားနား၏ ယခုခရီးစဥ္သည္ သူ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ တတိယေျမာက္ ျဖစ္သည္။
မဇၩိမ မွရယူသည္
''ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ လြတ္လပ္မွ်တဖို႔ လိုတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေဟာေျပာခြင့္၊ လႈပ္ရွားခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ သင္းပင္းဖြဲ႔စည္းခြင့္ စတာေတြကို ႏိုင္ငံတြင္းမွာ အာမခံခ်က္ေပးဖို႔ လိုတယ္လို႔လည္း က်ေနာ္ အစိုးရကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူ အားလံုးကို ေရြးေကာက္ပြဲေတြ မတိုင္မီ လႊတ္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္'' ဟု မစၥတာ ကြင္တားနားက နယူးေယာက္တြင္ က်င္းပေသာ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ၌ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယမန္ေန႔ အေစာပိုင္းကလည္း အထူးသံတမန္ႀကီးက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တရားစီရင္ေရးစနစ္သည္ လြတ္လပ္မႈ မရွိဘဲ၊ စနစ္တက် က်ယ္ျပန္႔စြာ ခ်ဳိးေဖာက္သူတို႔ ျပစ္ဒဏ္မခံရျခင္း စသည့္ အေထာက္အထားမ်ားကို အမ်ားအျပား ေတြ႔ရေၾကာင္းႏွင့္ ကုလအေထြေထြညီလာခံတြင္ လူမႈေရးႏွင့္ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ႏွင့္ဆိုင္သည့္ ျပႆနာမ်ားကို ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းေပးေနသည့္ တတိယ ေကာ္မတီေရွ႕ေမွာက္၌ အသိေပး ေျပာၾကားခဲ့ေသးသည္။
တိုင္းျပည္တြင္းရွိ ဥပေဒေရးရာ ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္း ကိုင္တြယ္ႏိုင္ရန္အတြက္ တရားစီရင္ေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ား ရယူရန္လည္း စစ္အစိုးရကို ကြင္တာနားက တိုက္တြန္းခဲ့သည္။ ဤသို႔ တရားစီရင္ေရး လြတ္လပ္ခြင့္မရွိဘဲ သူတို႔၏ အဆင့္ ၇ ဆင့္ပါ ဒီမိုကေရစီသုိ႔ သြားရာလမ္းျပေျမပံုသည္ ျပည့္စံုမႈရွိမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း သူက အေၾကာင္းျပခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ ဦးေသာင္းထြန္းကမူ ကုလအထူးသံတမန္၏ အစီရင္ခံစာသည္ `ဓမၼဓိ႒ာန္မက်ေၾကာင္း´ ႏွင့္ ကုလအထူးသံႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လိုသည့္ စစ္အစိုးရ၏ ဆႏၵကို လံုးဝ အသိအမွတ္မျပဳဘဲ အစိုးရ ဆန္႔က်င္ေရးအဖြဲ႔မ်ား၏ ေျပာဆုိခ်က္မ်ားကိုသာ ထည့္သြင္း စဥ္းစားခဲ့ေၾကာင္း တတိယ ေကာ္မတီ၌ ေျပာခဲ့သည္။
''ျပည္ပေရာက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြ ဒီအစီရင္ခံစာမွာ ပါဝင္ေနတာဟာ ဝမ္းနည္းစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုစြပ္စြဲခ်က္ေတြကို တစိုးတစိေလးမွ်ေလာက္သာ ထည့္သြင္း စဥ္းစားသင့္တာ ျဖစ္ပါတယ္'' ဟု ဦးေသာင္းထြန္းက ေျပာဆိုခဲ့သည္။
သူက ဆက္ၿပီး ''အစီရင္ခံစာဟာ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္စရာ၊ စိတ္ပ်က္စရာပါ။ စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ တသီးပုဂၢလေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ေျပာၾကားခ်က္ေတြကိုပဲ အဓိက အားျပဳထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ တိုးတက္လာေအာင္ လုပ္ရမယ့္အစား၊ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈေတြ လုပ္ရမယ့္အစား အခုလို လုပ္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္'' ဟု ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တရားစီရင္ေရး စနစ္ႏွင့္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားအေပၚ အထူးသံတမန္က ေဝဖန္ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္း အတြက္လည္း အလြန္ပင္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ရေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာခဲ့သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကို စီစဥ္ထားသည့္အတိုင္း က်င္းပႏုိင္ရန္ စနစ္တက် လုပ္ေဆာင္လ်က္ ရွိေၾကာင္းႏွင့္ အဆုိပါ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား လြတ္လပ္မွ်တစြာ က်င္းပမည္ကို သံသယရွိစရာ မလုိေၾကာင္း သူက အေလးေပး ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးသံတမန္အျဖစ္ ခန္႔အပ္ခံရၿပီးကတည္းက မစၥတာ ကြင္တားနား၏ ယခုခရီးစဥ္သည္ သူ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ တတိယေျမာက္ ျဖစ္သည္။
မဇၩိမ မွရယူသည္
0 comments:
Post a Comment