ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရး အာဆီယံ ထိပ္သီး အစည္းအေဝး၌ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ ႀကိဳးပမ္း

မဇၩိမ / အာဆီယံအရပ္ဘက္ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ လာမည့္ အာဆီယံ ထိပ္သီး အစည္းအေဝး၌ အာဆီယံ လူ႔အခြင့္အေရး ျပႆနာတြင္ ျမန္မာ့အေရးကို အဓိကထား၍ တင္ျပကာ အင္အားၾကီးမားေသာ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔အစည္းၾကီး၏ အစည္းအေဝး အစီအစဥ္တြင္ ပါဝင္ေနေစရန္ ၾကိဳးပမ္းသြားမည္ဟု ဆိုသည္။

အာဆီယံပဋိညဥ္ စာတန္းၾကီးကို ဆက္လက္၍ မလိုက္နာဘဲ ေနသည့္ ျမန္္မာႏိုင္ငံအား ျပင္းထန္စြာ အေရးယူေပးရန္ အာဆီယံ အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားကို အဖြဲ႔ ၆၉ ဖြဲ႔ပါ အာရွပစိဖိတ္ အဖြဲ႔ၾကီးက ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။ ထိုသို႔ ေတာင္းဆိုမႈကို ထိုင္းႏိုင္ငံ ဖူးခက္ကၽြန္းေဒသတြင္ ျပဳလုပ္မည့္ ၄၂ ၾကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ၾကီးမ်ား အစည္းအေဝးမတိုင္မီ က်င္းပေသာ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ အိတ္ဖြင့္ေပးစာအျဖစ္ ထုတ္ျပန္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

“အာဆီယံအေနျဖင့္ ယင္းတို႔၏ ပဋိညဥ္ စာတမ္းၾကီးကို ျမန္မာႏိုင္ငံက ေျပာင္ခ်ဳိးေဖာက္ေနတာကို ကိုင္တြယ္ရပါမယ္။ စစ္အစိုးရ ရွိေနသမွ် အရပ္သားေတြကို စနစ္တက် တိုက္ခိုက္ေနတာေတြ၊ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေထာင္ခ်တာေတြ ဆက္လုပ္ေနမွာပဲ။ ဒီမိုကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေနပါတယ္လို႔ စစ္အစိုးရက ထပ္တလဲလဲ ေျပာေနတာေတြကို က်ေနာ္တို႔က ဘယ္လိုလုပ္ ယံုရမွာလဲ” ဟု အာဆီယံႏွင့္ ျမန္မာ့အေရး အလုပ္အဖြဲ႔ (TFAB) ၏ ဆက္သြယ္ ညွိႏိႈင္းေရးမႉး ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းက ေျပာသည္။ အဆိုပါ အလုပ္အဖြဲ႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတို႔ ထြန္းကားေရးအတြက္ လူထုဗဟိုျပဳ အာဆီယံအဖြဲ႔ကုိ ျမႇင့္တင္ႏိုင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ကြန္ရက္ အဖြဲ႔အစည္းတခု ျဖစ္သည္။

“အခုလို အေရးၾကီးတဲ့ ကာလမ်ဳိးမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥေတြ အင္အားခ်ည့္နဲ႔သြားေအာင္ အာဆီယံ အေနနဲ႔ မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။ အာဆီယံ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အေနနဲ႔ ပိုမိုတင္းက်ပ္တဲ့ အေရးယူမႈေတြ လုပ္သင့္ပါတယ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံက မတည္တဲ့ ကတိေတြေပးေနတာကို ခြင့္မျပဳသင့္ပါဘူး။ ဒီလိုမွမဟုတ္ရင္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းအေပၚ ယံုၾကည္မႈ ေလ်ာ့ပါးလာမယ့္ အႏၲရာယ္ ရွိပါတယ္” ဟု ျမန္မာႏွင့္ ေဒသတြင္း အရပ္ဘက္ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ကြန္ယက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အဖြဲ႔ဝင္၏ ညွိႏိႈင္း ဆက္သြယ္ေရးမႉးျဖစ္သူ ခင္ဥမၼာက ေျပာသည္။

အဆိုပါ အိတ္ဖြင့္ ေပးစာတြင္ ပဋိညဥ္ စာတမ္းၾကီးတြင္ တိက်ေသာ ျပဌာန္းခ်က္တရပ္ ထည့္သြင္းထားရန္လည္း အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ၾကီးမ်ားကို ေတာင္းဆိုထားၿပီး “ပဋိညဥ္စာတန္းၾကီးကို ခ်ဳိးေဖာက္ျခင္းေသာ္၎၊ မလိုက္နာျခင္းေသာ္၎ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါက၊ ဤကိစၥကို အဆံုးအျဖတ္ ခံယူရန္ ၁၅ ၾကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ထိပ္သီး အစည္းအေဝးသို႔ တင္ျပရမည္” ဟု ေရးသားထားသည္။

ဤအဖြဲ႔က စာ၏ အဆံုးသတ္တြင္ “ကၽြႏု္ပ္တို႔သည္ စနစ္တက် လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကို ပေပ်ာက္ေစရန္ ၾကိဳးပမ္းေနျခင္းေၾကာင့္၎၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး အေကာင္အထည္ ေဖၚေစရန္ ၾကိဳးပမ္းေနျခင္းေၾကာင့္၎၊ အာဆီယံအဖြဲ႔ၾကီး အေနႏွင့္ ျမန္မာ ျပည္သူမ်ားႏွင့္အတူ ရပ္တည္ရမည္ျဖစ္ၿပီး၊ အာရွတခြင္ မိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္ ေသြးစည္း ညီညြတ္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း” ေရးသားထားသည္။

ေသာၾကာေန႔က က်င္းပခဲ့ေသာ အဆိုပါ အဖြဲ႔၏ ကြန္ဖရင့္တြင္ အရပ္ဘက္ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ေဒသတြင္း ပိုမို ေကာင္းမြန္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ား ေပၚထြန္းလာေစေရး အာမခံခ်က္ ရွိေစေရးအတြက္ ခိုင္မာ ေတာင့္တင္းေသာ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ၾကီးကို ဖြဲ႔စည္းၿပီး အဖြဲ႔ဝင္ ႏိုင္ငံမ်ားကလည္း လိုက္နာအေရးယူ ေဆာင္ရြက္ပါမည္ဟူေသာ သံႏၷိဌာန္ ရွိၾကေစရန္ အာဆီယံ အဖြဲ႔ၾကီးကို တိုက္တြန္း ေတာင္းဆိုထားသည္။

ႏိုင္ငံတကာ အမ်ဳိးသမီး အခြင့္အေရး အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ (International Women’s Rights Action Watch) ၏ အစီအစဥ္ အရာရွိျဖစ္သူ Wathshlah Naidu က ထိုအဖြဲ႔၏ အာရွပစိဖိတ္ (IWRAW-AP) ကြန္ဖရင့္တြင္ “က်ေနာ္တို႔ ခိုင္မာတဲ့ အကာအကြယ္ေပးမႈ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို လိုခ်င္ပါတယ္၊ ဒီလုပ္ပိုင္ခြင့္မွာ အခင္းျဖစ္ပြားရာ ေနရာေတြကို သြားေရာက္ စစ္ေဆးၾကည့္ရႈခြင့္၊ စံုစမ္း စစ္ေဆးခြင့္၊ ေထာက္ခံ တင္ျပခ်က္ေတြကို အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံေတြဆီ ေပးပို႔ႏိုင္ခြင့္နဲ႔ တိုင္ၾကားခ်က္ေတြကို လက္ခံ ကိုင္တြယ္ႏိုင္မယ့္ ယႏၲရားတရပ္ ထူေထာင္ခြင့္ရွိေရး စတာေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ၾကီးဟာ လြတ္လပ္၊ ထိေရာက္ၿပီး ယံုၾကည္ ကိုးစားခံရမယ့္ အဖြဲ႔ျဖစ္သင့္ပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားသြားသည္။

အာဆီယံ ေရႊ႔ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားဆိုင္ရာ အဖြဲ႔မွ Sinapan Samydorai ကလည္း နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ၾကသည့္ အေျခအေနမွာ လတ္တေလာ အေရးပါေသာ ျပႆနာ ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ အာဆီယံ အဖြဲ႔အေနျဖင့္ ေရႊ႔ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားေရးရာ ဆပ္ေကာ္မတီ တရပ္ကို ခန္႔အပ္သင့္ေၾကာင္းျဖင့္လည္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။

၄၂ ၾကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ၾကီးမ်ား အစည္းအေဝးကို ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း အားလပ္ရက္ အပန္းေျဖလာသူမ်ားျဖင့္ စည္ကားသည့္ ဖူးခက္တြင္ ဇူလိုင္လ ၁၇ ရက္ေန႔မွ ၂၃ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပမည္ ျဖစ္သည္။